بهترین سن یادگیری زبان انگلیسی برای کودکان چیست | علمی و تجربی

هیچ والدی نمی‌خواهد کودکش در زمینه یادگیری زبان انگلیسی از دیگر هم سن‌وسالان جا بماند؛ زیرا زبان دوم نقش تعیین‌کننده‌ای در آینده آن‌ها دارد. اگر کودک شما زبان انگلیسی بلد باشد در بزرگسالی می‌تواند با افراد زیادی در دنیا ارتباط برقرار کند. اما سوال بزرگ این است که یادگیری زبان انگلیسی از چه سنی مناسب است و از چه سنی می‌توانید فرزند خود را در دوره‌های دپارتمان کودک موسسه حافظ، بهترین آموزشگاه زبان مشهد، ثبت نام کنید. همچنین در جدول زیر نیز بهترین روش‌ها و نکات مهم آموزشی هر بازه سنی را به اختصار توضیح داده‌ایم تا بعد از انتخاب سن مناسب، آموزش را با بهره‌وری بالا آغاز کنید. 

بهترین سن یادگیری زبان انگلیسی برای کودکان؛ بررسی علمی

بهترین سن یادگیری زبان انگلیسی کودکان، ۳ تا ۴ سالگی است ولی دوره پیش دبستانی را به عنوان “دوره طلایی” یادگیری زبان و مهارت‌های مربوط به آن می‌شناسند. اما اگر فکر می‌کنید که یادگیری زبان دوم در این سن کم، ممکن است برای کودکان اذیت‌کننده باشد، باید بگوییم که هیچ جای نگرانی نیست. تا ۴ سالگی توانایی یادگیری کودک تا ۵۰ درصد شکل می‌گیرد که به معنای درک کامل واژگانی‌ست که می‌شنود. از طرفی، ۳۰ درصد دیگر توانایی یادگیری کودک تا سن ۸ سالگی تکمیل خواهد شد. 

📌 پیشنهاد مقاله: آموزش زبان انگلیسی به نوزادان باید چگونه انجام شود؟

به عبارت دیگر تا رسیدن به هشت سالگی، کودک تا ۸۰ درصد با یادگیری آشنا شده‌است؛ که شامل درک زبان انگلیسی نیز می‌شود. از سوی دیگر طی تحقیقات، به این نتیجه رسیده‌اند که ۵ سال اول زندگی هر فرد، بهترین دوره برای یادگیری زبان دوم است چون نورون‌ها یا سلول‌های عصبی مغز رشد می‌کند و اگر فراگیری زبان انگلیسی در همین سن اتفاق بیفتد، باعث رشد بهتر مغز کودک نیز خواهد شد. 

در حقیقت ذهن انسان‌ها در کودکی مانند یک صفحه سی دی خالی است که جای زیادی برای ذخیره اطلاعات جدید دارد. حالا اگر اطلاعات درست را به شیوه‌ مناسب خودشان به آن‌ها آموزش دهید، خواهید دید که سرعت یادگیری مفاهیم زبان انگلیسی افزایش می‌یابد. 

در ادامه بررسی می‌کنیم که آموزش زبان به کودکان در هر بازه سنی چه مزایا و معایبی دارد:

یادگیری زبان در سن ۳ تا ۴ سال؛ بهترین زمان یادگیری زبان انگلیسی کودکان

در این دوره سنی، کودک بدون ترس از خطا، همراه با زبان مادری، زبان انگلیسی را هم یاد می‌گیرد. طبق تحقیقات کودکانی که همزمان دو زبان فرا می‌گیرند، در آینده تسلط بسیار بهتری بر مهارت‌های زبان انگلیسی خواهند داشت. 

یادگیری زبان در سن ۳ تا ۵ سال

کودک در این رنج سنی، مشغول تکالیف مدرسه نیست بنابراین بهترین سن یادگیری زبان انگلیسی در کودکان خواهد بود. همچنین یادگیری در این سن با افزایش قدرت تفکر کودک همراه است. 

سن ۶ تا ۷ سالگی؛ سن یادگیری زبان انگلیسی

در این سن کودکان نسبت به محیط اطرافشان هوشیارتر هستند و می‌توانند راحت‌تر زبان دوم را یاد بگیرند ولی چون درگیر درس‌های مدرسه می‌شوند، ممکن است یادگیری کمی برایشان دشوار شود. 

در نهایت می‌توان نتیجه گرفت اگر تسلط بر زبان انگلیسی برایتان مهم است حتما باید قبل از ۱۸ سالگی اقدام کنید. البته برای فرستادن کودکان به کلاس زبان، بهتر است بگذارید به سن ۶ یا ۷ سالگی برسند و بعد برای ثبت نام در کلاس زبان انگلیسی کودکان در مشهد اقدام کنید. 

بهترین سن یادگیری زبان انگلیسی کودکان طبق بررسی‌های تجربی

ماریا رودریکز صاحب و مدیر مرکز Bilingual Child (مرکز کودکان دو زبانه) است که تجربه چندین سال پرورش کودکان چند زبانه را در رزومه خود دارد. او درباره یادگیری دو زبان به صورت همزمان توصیه‌هایی دارد که در ادامه آورده‌ایم: 

اگر از بدو تولد تا ۳ سالگی، به طور مستمر و با برنامه‌ای منظم به کودکان زبان جدیدی را آموزش دهیم، خواهیم دید که در آینده تمرکز بیشتری خواهند داشت. 

اجازه دهید کودکان حین بازی‌ کلمات جدید یاد بگیرند.

نگران اختلاط کد نباشید زیرا کودکان به راحتی یاد خواهند گرفت که از کدام زبان کجا استفاده کنند. مثلا اگر کودکی همزمان هم فارسی بلد است و هم زبان انگلیسی یاد می‌گیرد، می‌تواند بفهمد که با پدر و مادر فارسی صحبت کند ولی با دوست کلاس زبانش به زبان انگلیسی حرف بزند. 

چرا باید از کودکی یادگیری زبان انگلیسی را شروع کنیم؟ 

مطالعات دانشگاه هاروارد (Harvard University) ایالات متحده آمریکا، نشان می‌دهد که یادگیری زبان دوم از سن کم، باعث بهبود خلاقیت، حافظه، افزایش هوش اجتماعی (Social intelligence) و تفکر انتقادی در کودکان می‌شود. همچنین در آینده انعطاف پذیری بیشتری خواهند داشت، خصوصا اگر یادگیری قبل از ۱۰ سالگی شروع شود. بنابراین یکی از دلایل تاکید بسیار زیاد متخصصین حوزه زبان انگلیسی بر شروع یادگیری زبان دوم از سنین کودکی، می‌تواند مزایایی باشد که این تصمیم با خود به همراه دارد مانند:

• با این کار شما زمینه لازم برای کودکان را فراهم می‌کنید تا خواندن و نوشتن را در مدرسه بهتر یاد بگیرند.
• اگر دقت کرده باشید بزرگسالانی که از کودکی به طور مستمر با زبان انگلیسی سروکار داشته‌اند کلمات را بهتر از دیگر زبان‌آموزان تلفظ می‌کنند و به نوعی ظرفیت بیشتری برای یادگیری لهجه‌های مختلف انگلیسی دارند. 
• از آن‌جایی که برای آموزش زبان انگلیسی به کودکان باید از روش‌های شاد و سرگرم‌کننده‌ای مانند شعر، کتاب داستان و انیمیشن استفاده شود، قطعا کودک اوقات خوبی را سپری می‌کند و از یاد گرفتن زبان فراری نخواهد بود.  
• در آینده به راحتی می‌تواند به کشورهای خارجه سفر کنند. 
• از آن جایی که زبان انگلیسی یکی از پرکاربردترین زبان‌های بین‌المللی دنیاست، کسانی که به این زبان مسلط هستند فرصت‌های شغلی بیشتری پیش رو دارند و همیشه یک پله از رقبای خود جلوتر هستند.  
• بعضی کودکان با یادگیری یک زبان، اشتیاق بیشتری به یادگیری زبان‌های دیگر نشان می‌دهند و حتی خیلی سریع‌تر به زبان سوم و چهارم نیز مسلط خواهند شد. 

همچنین وبسایت ielc.co درباره فواید یادگیری زبان در سنین کودکی و افزایش اعتمادبه‌نفس این‌طور توضیح داده است:

چیزی که ممکن است برای بسیاری از والدین و مربیان تعجب‌برانگیز باشد، ارتباط بین یادگیری یک زبان جدید، مانند انگلیسی و افزایش اعتمادبه‌نفس و عزت نفس کودک است. انجام تکالیف و برقراری ارتباط با زبان دوم چیزی بیش از یک نقطه عطف زبانی است. این یک پیروزی شخصی است که می‌تواند حس غرور عمیقی را در کودکان ایجاد کند.

معایب شروع زودهنگام زبان انگلیسی به عنوان زبان دوم در کودکان

ممکن است والدینی را دیده باشید که برای یاد دادن زبان انگلیسی به فرزندانشان خیلی عجله دارند و به همین خاطر، در زمان نادرستی کودک را در معرض زبان دوم قرار می‌دهند و از عواقب این کار بی‌اطلاع هستند. همان‌طور که شروع دیرهنگام زبان دوم مشکلاتی به همراه دارد، شروع زود هنگام به‌خصوص با روش‌های غیرعلمی، عواقب خاص خودش را خواهد داشت مانند کاهش تمرکز هنگام یادگری زبان مادری، اختلال کد، بد خط شدن و استرس.

اختلاط کد (Code Mixing)

احتمالا شما هم شنیده‌اید یا دیده‌اید که برخی کودکان دو یا چند زبانه، کلمات را جابه‌جا استفاده می‌کنند به طور مثال موقع گفت‌وگوی انگلیسی از واژه‌های فارسی استفاده می‌کنند و به این مشکل، اختلاط کد یا تغییر کد می‌گویند. عموم مردم به علت عدم آگاهی فکر می‌کنند که این جابه‌جایی کلمات یعنی کودک با یاد گرفتن همزمان دو زبان مشکل دارد. در نظر داشته باشید که اختلاط کد در کودکان به این دلیل رخ می‌دهد که هنوز بر روی آن زبان تسلط لازم را ندارند و حتی در بزرگسالی هم ممکن است اتفاق بیفتد. 

بد خط شدن

اگر به اجبار بخواهیم نوشتن حروف الفبای انگلیسی را زودتر از موعد به کودک آموزش دهیم، در نهایت کودکی بد خط خواهیم داشت که در نوشتن حروف و کلمات توجه لازم را ندارد. بهتر است آموزش نوشتن کلمات به بعد از ۶ یا ۷ سالگی موکول شود. 

زیاد شدن استرس کودک 

کودکانی که در محیطی مانند مدرسه یا مهدکودک و بدون روش‌های مخصوص مثل بازی و کارتون انگلیسی را از سنین پایین یاد گرفته‌اند معمولا استرس زیادی را موقع حرف زدن به انگلیسی تجربه می‌کنند. 

آیا با افزایش سن، یادگیری زبان انگلیسی غیرممکن می‌شود؟

یادگیری زبان انگلیسی در سنین بالاتر هم ممکن است ولی پروسه‌ای طولانی‌تر و پرهزینه‌تر خواهد بود. طبق تحقیقات انستیتوی فناوری ماساچوست آمریکا (MIT)، ثابت شده‌است که:

بزرگسالان به خاطر دوره‌های بحرانی که در طول زندگی تجربه می‌کنند، سخت‌تر می‌توانند یک مهارت جدید مانند زبان انگلیسی را یاد بگیرند. از طرفی، به خاطر تغییرات مغز انسان با گذشت سن، یک فرد بزرگسال نسبت به یک کودک چند ساله، چالش‌های بیشتری برای یادگیری زبان خواهد داشت اما با روش‌های متناسب با این دوره سنی مانند غوطه‌وری زبانی، می‌توان در سنین بالا هم به انگلیسی مسلط شد. 

همچنین طبق مطالعه‌ای مشترک از دانشگاه هاروارد و MIT آمریکا، برخی محققان بین یادگیری انگلیسی از کودکی و روش غوطه‌ور شدن در زبان جدید، گزینه دوم را بهتر می‌دانستند. علت این بود که در روش غوطه‌وری زبانی، سرعت یادگیری خیلی بالاتر است. برای مثال، فکر کنید که قرار است در کشوری زندگی کنید که برای ساده‌ترین کار هم نیاز دارید به انگلیسی حرف بزنید یا در محل کارتان، تمام همکاران شما بومی کشورهای انگلیسی زبان یا به عبارتی Native speakers هستند. قطعا با قرار گرفتن در چنین موقعیتی، شما خیلی سریع‌تر به سطح مطلوبی از زبان انگلیسی خواهید رسید. 

اگر به هر دلیلی کودکی را به عنوان بهترین سن یادگیری زبان انگلیسی از دست داده‌اید، هنوز برای شروع دیر نیست. حتی بعد از ۱۸ سالگی هم انسان‌ها ظرفیت یادگیری زبان دوم را دارند. یعنی اگر فرزندتان تا سن نوجوانی هم زبان انگلیسی را یاد نگرفته‌ باشد مشکل خاصی ایجاد نمی‌شود. این نکته را هم در نظر داشته باشید که سن ۳ تا ۴ سالگی ممکن است بهترین سن یادگیری زبان انگلیسی برای همه کودکان نباشد. یعنی احتمال دارد کودکی بعد از این سن یا حتی دیرتر شروع به یادگیری زبان دوم کند و بهترین نتیجه ممکن را هم بگیرد.  

کودکان چگونه زبان دوم را یاد می‌گیرند؟

رشد زبانی (Language Development) فرایندی است که طی آن کودک از طریق صحبت کردن با محیط اطراف ارتباط برقرار می‌کند و به مرور زمان می‌تواند خودش و احساساتش را با کلمات توصیف کند. مراحل رشد زبانی کودک به شرح زیر است:

• از بدو تولد تا ۱ ماهگی: کودک با دیدن و گوش دادن به صداهای محیط، اطلاعات را دریافت می‌کند اما هنوز مغز به طور کامل تکامل نیافته است. 
• ۱ تا ۶ ماهگی: کودک شروع می‌کند به تولید اصوات نامشخص و می‌تواند کلمات را بهتر درک کند و در ۶ ماهگی صداهای نامفهومی از خود دربیاورد. 
• ۱۰ تا ۱۱ ماهگی: نخستین کلمات کودک در این دوره سنی شنیده می‌شود.
• ۲ سالگی: کودک می‌تواند از عبارات ساده برای برقراری ارتباط با دیگران استفاده کند و سوالات کوتاه را درک کند. می‌توان گفت بهترین زمان آموزش زبان انگلیسی به نوزادان همین سن است.
• ۳ سالگی: در این سن کودکتان به درستی از زبان استفاده می‌کند و حتی می‌توانند داستان تعریف کنند. 
• ۴ سالگی: توانایی او در درک کلمات بیشتر خواهد شد. 
• ۴ تا ۱۰ سالگی: کودک توانایی صحبت کردن به زبان دوم را کسب کرده و شناخت نسبی از زبان دوم پیدا می‌کند. 

سخن پایانی درباره سن یادگیری زبان انگلیسی

در حقیقت، نمی‌توان سن دقیقی برای یادگیری زبان انگلیسی تعیین کرد زیرا هیچ اصل کلی وجود ندارد اما با این حال همه چیز بستگی به شما و شرایط کودک دارد. زبان انگلیسی می‌تواند بهترین زبان دومی باشد که کودکان آن را یاد می‌گیرند که البته کیفیت این یادگیری زمانی به درجه اعلا می‌رسد که توانمندی‌های کودکتان را بشناسید و طبق آن عمل کنید. 

سوالات متداول

۱. برای یادگیری زبان انگلیسی کودکان در روز چقدر باید وقت صرف کرد؟ 

۱۵ تا ۳۰ دقیقه آموزش باکیفیت در خانه در قالب بازی، انیمیشن یا شعر برای کودکان زیر ۷ سال مناسب است. 

۲. آیا آموزش زبان انگلیسی برای کودکان باید حتما توسط فرد Native انجام شود؟ 

نه لزوماً زیرا در سنین کودکی برقراری ارتباط درست کودک با معلم و روش تدریس اهمیت بیشتری نسبت به تلفظ نیتیو دارد و در این مرحله تلفظ صحیح معلم کافیست. اما اگر کودکتان استعداد ویژه دارد معلم نیتیو می‌تواند گزینه بهتری باشد. 

۳. چگونه می‌توانم اشتیاق کودکم به یادگیری زبان انگلیسی را تقویت کنم؟ 

با استفاده از روش‌هایی مانند کارتون‌های انگلیسی، بازی‌های تعاملی و موسیقی کودکانه انگلیسی می‌توانید علاقه کودکتان به یادگیری را افزایش دهید. 

۴. از چه تایمی کودکم رو به کلاس زبان بفرستم؟